Boyun ağrılarının sık nedenlerinden biri boyun fıtığıdır. Yaşamın herhangi bir döneminde boyun fıtığına yakalanma riski vardır. Boyun fıtıkları boyun ağrısı, kol ağrısı, uyuşma ve güçsüzlük yapabilmektedir. Hastalar için endişe kaynağı olan boyun fıtıklarında, farklı tedavi yöntemleri ile yüz güldürücü sonuçlar alınabilmektedir. Bu hastalıkla ilgili insanların kafalarındaki sorulara tatmin edici cevaplar bulabilmek için değerli hocamızla söyleşimizi yayınlıyoruz. Kendisine çok teşekkür ederiz.
Boyun fıtığı nedir?
Boyun fıtığı, boyun omurları arasında bulunan kıkırdak yapısındaki diskin yırtılarak, yerinden kaymasıdır. Diskin omurilik kanalına doğru yer değiştirmesi, diğer bir ifade ile yerinden çıkması sonucu, kola doğru uzanan sinirlere ve daha az oranda omuriliğe baskı yapması ile oluşan hastalıktır.
Boyun fıtığı nasıl anlaşılır?
Öncelikle hastanın boyun kol ağrısı ile uyuşması şeklinde yakınmaları ve muayene bulgularından anlaşılır, daha sonra görüntülenmesi ile tanı konur.
Boyun fıtığına bağlı görülebilen yakınmalar:
-Boyunda ağrı, kas spazmı, boyun hareketlerinde kısıtlılık
-Boyundan kollara, göğse veya sırta yayılabilen ağrı
-Kollar ve/veya ellerde uyuşma hissi
-Baş dönmesi, kulak çınlaması, bulantı, konsantrasyon bozukluğu gibi semptomlar
-Kol ve/veya ellerde kas kuvveti azalması (elinden bir şeyleri düşürme, kavrama güçlüğü)
-Ağrı gece uykudan uyandırabilir.
Görüntüleme: Özellikle MR ile fıtığı, yaptığı basıyı, fıtığın yerini ve boyutlarını görebiliriz.
Boyun fıtığı oluşturabilecek risk faktörleri nelerdir?
Boyun fıtığı için risk faktörleri özellikle arkadan çarpmalı trafik kazaları ve düşme ile darbelerdir. Gözden kaçan bir travma çeşidi ise birikme özelliği gösteren mikrotravmalardır. Bunlar mesleki pozisyonlardan kaynaklanabildiği gibi spora bağlı olabilir. Uzun saatler boyunca baş eğerek sabit durulan pozisyonlarda çalışmak risk oluşturur. Yanlış duruşlara dikkat çekmek gerekir. Ayrıca ilerleyen yaşlarda disklerin özelliğinde meydana gelen değişiklikler neticesinde de boyun fıtığı görülebilir.
Boyun fıtığından korunma yolları nelerdir?
Boyun fıtığından korunmak için boynu koruyucu davranış, özellikle darbelerden, travmadan, sert hareketlerden korumak gerekir. Diğer bir yöntem egzersizle boyun kaslarının kuvvetlendirilmesidir. Uzun çalışma sırasında ara verilerek boyun hareketleri yapılması önerilebilir.
Boyun fıtığı tedavi yöntemleri nelerdir?
Boyun fıtığı tedavi yöntemleri: İlaç tedavisi, fizik tedavi, egzersiz tedavisi, boyunluk ve en son olarak cerrahi tedavi yöntemleridir.
İlaç tedavisi: Ağrı nedeni olduğu için ağrı kesici ilaçlardan yararlanılır. Değişik tür ağrı kesiciler bulunmaktadır ağrının şiddetine göre antienflamatuvar, minör ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Kas spazmı gelişmişse kas gevşetici ilaçlar kullanılır. Boyun fıtığı nedeniyle sinir kökü bası nöropatik ağrı tarzında gelişmişse, uyuşmalar için de yararlı olan pregabalin türü ilaçlardan yararlanılır.
Egzersiz tedavisi: Boyun kaslarını güçlendirerek omurgaya binen yükleri hafifletmeye yönelik egzersizlerdir. Bu egzersizler sayesinde doğal bir boyun korunması sağlanabilir. Fıtığın ilerlemesi durdurulabilir ve ilerde oluşabilecek nüksler veya artroza dönüşüm azaltılabilir. Boyun egzersizlerinin ev programı şeklinde düzenlenmesi, hastaya gösterilmesi, düzenli uygulanması ve takibi gerekir.
Fizik tedavi: Eğer ağrılar ilaç tedavisi ve gerekirse boyun korsesi takılması ile azalmıyorsa, boyun hareketlerinde kısıtlanma devam ediyorsa fizik tedavi seçeneği değerlendirilebilir. Fizik tedavi programı ile ağrı ve spazmın ve fıtığın sinirlere yaptığı basıncın azaltılması hedeflenir.
Boyun korsesi: Şiddetli ağrı, kas spazmı, hareket kısıtlılığı veya baş dönmesi varlığında sınırlı bir süre takılması çok yararlıdır. Özellikle yolculuk sırasında takılabilir.
Nelere dikkat edilmeli?
Boyun fıtığı ve fıtığın ilerleyişi yaşam tarzının düzenlenmesi ve boyun bölgesini kuvvetlendiren egzersizlerle önemli ölçüde kontrol altına alınabilir. Bilgisayar başında otururken duruşun kontrol edilmesi, 1 saatlik çalışmada kesinlikle birkaç dakika ara verilmesi önemlidir. Yürürken dik, başın öne eğilmemesine dikkat, boyna fazla yük bindirmeme, zorlamam, boyun bölgesini zorlayan ve başın sürekli hareket halinde olduğu sporlardan uzak durulması gerekir. Düzenli egzersiz boyun kaslarını güçlendirmek için yapılmalıdır.
Boyun fıtığı ameliyat edilmeli midir?
Boyun fıtığı tedavisinde nadiren ameliyat gereklidir. Boyun fıtığında cerrahi tedavi aslında son çaredir. Kola yayılan ağrı ve uyuşma dışında kollarda kuvvetsizlik olursa, yürüme bozukluğu başlamışsa, muayenede omurilik ile sinirlerine ait kayıplar da saptanmışsa, cerrahi tedaviye başvurmak gerekiyor.